Nguồn Gốc Bài Tarot


1. Giới Thiệu

Bài Tarot hiện đại xuất hiện ở châu âu vào cuối thế kỷ 14. Nguồn gốc của nó hiện nay vẫn đang được tranh cãi. Việc phân định vô cùng phức tạp vì bản thân bài Tarot tiến hóa theo nhiều cách, và nhiều nguồn gốc khác nhau. Vả lại ý tưởng dùng lá bài để chơi và bói toán có ở hầu hết các nền văn hóa. Sau đây là các giả thuyết đang được giải thích.


2. Các Nguồn Gốc

Nguồn gốc Ai Cập --> Ả Rập ... --> Châu Âu

Antoine Court de Gébelin đưa ra trong tác phẩm "Monde Primitif" của mình rằng Tarot nguồn gốc từ các biểu tượng Ai Cập. Hiệp Hội Ai Cập học lúc bấy giờ có vẻ ủng hộ giả thiết này, thông qua việc đưa các biểu tượng Tarot như là các biểu tượng tương hình được mã hóa. Ý tưởng này được diễn ra trong thời kỳ mà Ai Cập Học đã có những bước nghiên cứu ấn tượng và gây được nhiều tiếng vang về mặt ký tượng học.

Mặc khác, đây cũng là thời kỳ các chiến dịch ủng hộ  Ai cập được triển khai mạnh mẽ. Nó được củng cố qua hàng loạt các nhà huyền học nổi tiếng đương thời như Etteilla, Papus, Éliphas Lévi hay Aleister Crowley. Các lý thuyết về nguồn gốc Ai Cập bị Romain Merlin phản đối.

Sự kiện này được nhắc đến trong các tác phẩm kinh điển của Etteilla, trong đó ông cố gắng phục hồi các nguyên tắc thực hành trong Ai Cập cổ. Các tác phẩm của ông được tin tưởng đến mức bài Tarot trở nên một công cụ chính thức để thực hành bói toán và các ý tưởng của ông đựơc phát triển bởi các nhà huyền học sau này và kéo dài hằng thế kỷ đến nay.

Nguồn gốc Ai Cập --> Bohemien (hay Romaines, hay Gypsy, hay Digan) --> Châu Âu :

Papus trong "Le Tarot des Bohémiens" xuất bản năm 1889 cho rằng Tarot có nguồn gốc Ai Cập sau đó được sử dụng bởi người Romaines (hay bohemien cổ) thường hành nghề bói toán và cuối cùng là phát triển ở châu Âu.

Một lần nữa Merlin Romain phản đối lý thuyết này trong việc giải thích rằng các biểu tượng đã được đã được biết từ trước khi người Digan hành nghề bói toán xuất hiện sau này.

Nguồn gốc Ai Cập -->  Do Thái --> Châu Âu :

Theo Levi thì cho rằng Tarot được người Do Thái sử dụng sau khi học được các huyền thuật của người Ai Cập, và sau đó phổ biến ở Châu Âu.  Chính vì vậy các bí thư của Levi đều có ảnh hưởng ít nhiều phong cách của Do Thái giáo và có nhiều biểu tượng được giải thích theo hướng này.

Nguồn Gốc Ấn Độ --> Ả rập --> Bohemien  --> Châu Âu:

Breitkopf trong "Versuch den Ursprung der Spielkarten, die Einfuehrung của Leinenpapieres, der und den Anfang in holzschneidekunst zu Europa erforschen" xuất bản năm 1784 cho là một Tarot được lưu truyền bởi người Romanies, rằng nó ban đầu đến từ Ấn Độ, sau đó được người Ả Rập đã giới thiệu đến châu Âu thông qua các chuyến buôn bán. Điều này có nghĩa là Tarot có nguồn gốc Bohemian lại được liên kết với nguồn gốc Ấn Độ.

Nguồn gốc Ả rập --> Châu Âu :

Đa số các tài liệu gần đây cho rằng nó xuất hiện từ các mamelouk (Chiến binh Hồi Giáo) ở Ý hay Calalogne Tây Ban Nha, nơi xảy ra các cuộc tranh giành quyền lực giữa các triều đại phương tây và phương đông xen kẽ nhau. Lý thuyết này gần với lý thuyết của Breitkopf nhưng loại bỏ mối quan hệ với Ấn độ và Romanies.

Nguồn gốc Ý:

Nguồn gốc Ý được dẫn giải bởi Ross G. Caldwel, cũng như hiệp hội chiêm tinh Tarot. Vì sự liên hệ rất cao giữa các biểu tượng của bộ bài và các biểu tượng của các hội kín trong thời kỳ Khai Sáng củaÝ. Rất nhiều biểu tượng mang tính chất của Khai sáng và chiêm tinh (một môn thịnh hành ở Ý vào thời gian này) được dùng trong Tarot.Việc bài Tarot có nguồn gốc từ tỉnh Tarocchi của Ý càng củng cố thêm giả thiết này.

Đặc biệt là sự liên hệ giữa các Bà Đồng thời Hi-La được tôn sùng ở thời kỳ Khai Sáng như một cách chống lại sự chuyên quyền của Giáo Hội. Các Bà Đồng thường sử dụng các ẩn ngữ hay tranh ẩn nghĩa để tiên đoán tương lai, điều mà giáo hội cho là dị giáo. Sự giải thích biểu tượng ẩn nghĩa của các hội kín như Iluminator cũng làm tăng thêm sự tin tưởng vào giả thiết này.

Các Nguồn Gốc Khác:
-Nguồn gốc từ Celtic
-Nguồn gốc từ Cathares (Catharisme)
-Nguồn gốc từ Niềm Tin Suger (Suger de Saint-Denis)


3. Nhận Xét

Cá nhân tôi cho rằng sự hình thành tarot rõ ràng là sự hòa hợp của nhiều yếu tố văn hóa. Có lẽ thật điên rồ khi nghĩ  là Tarot có duy nhất một nguồn gốc. Tuy nhiên, cũng cần nhấn mạnh rằng, sự tác động này có mức độ nhất định, cũng như tác động vào các thành phần khác nhau của bộ Tarot hiện đại.

Thứ nhất, Tarot có nguồn gốc từ Ả Rập hầu như là một điều khó chối cãi. Việc sử dụng 4 đầu hình biểu tượng trong bài Mameluok rõ ràng ra đời từ thế kỷ 12 - 13 mà sau đó được Tarot kế thừa từ thế kỷ 14. Sự duy trì 4 đầu hình này tiếp diễn dù sau đó văn hóa Ả Râp hầu như chấm dứt vai trò đối với sự hình thành bài Tarot.

Thứ hai, nguồn gốc Ý của Tarot cũng có thể coi là hợp lý. Các biểu tượng của lá hình có lẽ là được phát xuất từ Ý. Trong hầu hết các trường hợp, cách trang trí và Ý nghĩa các biểu tượng đều mang phong cách Ý. Mặc khác, ở Ý phong trào Biểu Tượng Học, Thiên Văn Học, và các trào lưu chống Giáo Hội chính là xúc tác cho việc hình thành các lá hình trong bài Tarot, trực tiếp hình thành việc tiên tri trong loại bài này.


Thứ ba, nguồn gốc của việc phân phối bài và truyền thống tiên tri bằng bài có lẽ là vay mượn từ văn hóa celtic và Gypsy (cũng gọi là Bohemien hay Didan hay Romaine). Bốn phương pháp rút bài và xếp bài Tarot đều thuộc văn hóa này. Việc tiên tri bằng bài (tất nhiên không phải dùng tarot) có lẽ ra đời rất sớm cùng với các nguyên lý có từ thời Hi Lạp.

Thứ tư, nguồn gốc của các biểu tượng trên lá bài có thể là sự vay mượn từ gốc Do Thái, có lẽ do các nhà Khai Sáng của Ý đề xuất. Ý tưởng mượn văn hóa Do Thái làm trung tâm không phải là ngẫu nhiên. Đầu tiên, văn hóa Do Thái rất gần và chung nguồn gốc với văn hóa Giáo Hội, mà đa số dân chúng cũng như các nhà học thuật đều nắm rõ. Kế tiếp, văn hóa Do Thái được xem như biểu tượng của Satan, là kẻ thù của Giáo Hội, điều này có thể là nguyên nhân của các nhà Khai Sáng chống giáo hội sử dụng như là bình phong cho mình. Vì vậy việc Tarot có ảnh hưởng từ Do Thái Giáo là điều có thể hiểu được.

Thứ năm, Đóng góp của Pháp trong sự phát triển Tarot ở điểm, nó là nơi dung dưỡng, rút tỉa, chỉnh sửa các bản Tarot trở thành một khối logic hoàn chỉnh. Trước Pháp, đã tồn tại rất nhiều những bộ Tarot không chuẩn (số lượng lá bài có khi đến gần 100 hay có khi chỉ hơn 60 lá). Các học giả Pháp đã đề xướng bộ Tarot de Marseille với đầy đủ nguyên lý và hoàn chỉnh về mặt hình thức. Hơn nữa, nước Pháp đã tặng cho Tarot một loạt các nhà nghiên cứu đặt nền tảng cho các lý thuyết Huyền học về Tarot như Esteilla, Gebelin...


Thứ sáu, nguồn gốc Ai cập học có lẽ là sự quá đà trong suy luận của các nhà Huyền Học. Văn hóa Ai Cập thực tế đã hòa mình sâu vào trong các văn hóa Hi Lạp, La Mã đến mức thật khó mà cho rằng nền tảng nào thuộc Ai Cập và nền tảng nào thuộc Châu Âu. Tương tự, với nền văn hóa Ấn Độ, có lẽ thật khó mà chấp nhận rằng Tarot có nguồn gốc từ đây. Chí ít văn hóa Ấn và Ai Cập, nếu có xuất hiện, cũng là sự trùng lắp trong văn hóa Châu Âu  mà thôi.


Lưu ý: Trong sự hình thành nguồn gốc này song song đó, còn có sự hình thành và biến đổi của bộ Tarot cũng như truyền thống bói bài Tarot.Các phần này sẽ được nghiên cứu ở các bài khác.

Phillippe NGO, tác giả Tarot Huyền Bí, một người nghiên cứu tarot tại Pháp.
DMCA.com Protection Status
Bài viết "Nguồn Gốc Bài Tarot" có bản quyền, được bảo vệ bởi DMCA. Bất kỳ hình thức sao chép lại ở các trang khác mà không tuân thủ các điều khoảng sử dụng của chúng tôi sẽ được thông báo đến DMCA để thực hiện gỡ bỏ khỏi hệ thống tìm kiếm của Google và Bing. Truy cập DMCA.COM để biết thêm về các biện pháp trừng phạt do vi phạm bản quyền nội dung số.
Trang chủ